Wie lijdt, heeft altijd te maken met mensen langs de kant. Een ongeteld aantal mensen stond in augustus langs de kant ergens in Friesland. Het was het weekend waarin Maarten van der Weijden zijn Elfstedentocht zwom. Hij wilde een record breken. Tal van mensen wensten hem goede moed of riepen zoiets als ‘volhouden’ en ‘doorzetten’. En dat vaak in het Fries. Dat hoort bij mensen langs de kant dat ze zoiets doen. Van der Weijden voelde zich gesteund. Hij noemde zijn tocht zelf lijden en zei: “Mijn lijden kent ook ergens een grens.” Maarten van der Weijden leed zelf aan kanker en hij dankte zijn herstel niet aan zichzelf, als je maar vecht, maar aan toeval en aan goede begeleiding. Daar ben ik hem dankbaar voor. Ik houd niet van die oorlogstaal die alsmaar spreekt over het overwinnen van de kanker. Alsof het aan je eigen doorzetten lukt. Alsof de mensen die sterven verliezers, losers, zijn. In sommige kringen bestaat de idee dat ziekte je overkomt, maar je ziek melden je eigen keuze is. Met dat idee worden vaak hard werkende mensen belast. Mensen die zich toch al niet zo snel ziek melden en mensen die onder druk worden gezet snel weer terug te keren. Niet de mens, maar de ziektecijfers staan centraal in dit denken. Werken is niet altijd gezond. Werk kan zelfs ziek maken.

Ik ben Maarten van der Weijden ook dankbaar voor zijn zin: “Mijn lijden kent ook ergens een grens.” Het is niet eenvoudig om te weten waar die grens ligt. Heel veel mensen gaan over de grens. De mensen langs de kant lijken vaak te weten waar de grens ligt. Maar dat is een schijnweten. Mensen langs de kant kunnen steunend zijn, maar ook hier zijn grenzen. Op advies van een dokter is Van der Weijden gestopt. Ook hier leert de toeschouwer nog een levensles: namelijk dat je iemand nodig hebt met kennis, kunde en liefde die je helpt jouw grens te vinden. Soms moet een ander jou de grens wijzen. Iemand met veel respect voor jou. Iedereen had deze zwemmer de eindstreep gegund, zoals we zo vaak iemand ook een langer leven hadden gegund.

Mijn jongste zus werd 59 deze zomer en we hebben afscheid van haar moeten nemen. Dat deed en doet veel pijn, maar toen zij niet meer kon en haar grens aangaf, lag het accent op wie zij voor haar gezin en veel anderen geweest was. Dat Van der Weijden halverwege de laatste dag op weg naar Leeuwarden zijn grens aangaf, wekt bij mij veel respect en het hoofdaccent ligt op zijn solidariteit met al die mensen die nu aan kanker lijden. Kanker is nog lang de wereld niet uit. Van der Weijden is op zijn manier niet alleen aan de kant blijven staan. Evenals de vele vrijwilligers die de Maarten van der Weijden Foundation steunen.