MAGAZINE VOOR BEZIELING EN LEVENSORIËNTATIE

hemzelf als afstammeling van Abraham ten deel zal

vallen.

CONTRA-PARABEL

Er is onder theologen discussie of dit verhaal dat

meesterverteller Lucas Jezus in de mond legt, wel een

parabel is. Ik zie in dit verhaal van Lazarus en de rijke

man een ‘contraparabel’. In een parabel onthult Jezus

met een situatie uit het dagelijks leven iets van het Rijk

Gods. In het verhaal van ‘Lazarus en de rijke’ is het

precies andersom: Jezus ontmaskert met een ﬁctieve

situatie vanuit het hiernamaals onrecht in het aardse

leven. Jezus vertelt van een hiernamaals waarin Lazar-

us zijn recht krijgt. Voor Karl Marx was dit onder an-

dere een reden om religie ‘opium van het volk’ te noe-

men: met de belofte van een goed hiernamaals houd

je de armen hier en nu aan het lijntje. Maar wie goed

leest, ziet niet het zoethoudende

opium, maar een snoeiharde ver-

oordeling van een onverschillige

leefstijl. Het is een verhaal dat

Jezus vertelt om onrecht aan de

kaak te stellen en geen feitelijke

beschrijving van het hiernamaals.

HIERNÁMAALS EN HIERNÚ-

MAALS

De dialoog in het verhaal gaat

tussen Abraham, die de traditie

vertegenwoordigt, en een rijke man die geen naam

heeft. Niet zijn rijkdom wordt veroordeeld, maar zijn

onverschilligheid. De naam ‘God helpt’ is een aan-

klacht die laat zien waar de rijke tekort schiet. Lazarus

zegt geen woord. Zijn positie is van alle tijden. Zoals

de straatkrantverkoper bij de supermarkt. Of de vele

vluchtelingen aan de buitengrenzen van Europa, terwijl

wij met velen de vakantiebeurs bezoeken. Mensen die

geen stem hebben en vaak te horen krijgen: ‘Lazer op!’

Het hiernamaals dat Jezus hier beschrijft, is geen Rijk

Gods. Mogelijk is het dat wel voor Lazarus, maar het

is verre van ideaal. Waar Lazarus op het toneel ver-

schijnt, waar alleen God nog lijkt

te helpen, daar is het Rijk van

God achter een diepe kloof ver-

borgen. Wie zo leeft als deze rij-

ke, hoeft niet naar de hel: die zit

er al middenin! Het gesprek gaat

niet over het hiernámaals, maar

over het hiernúmaals, waarin de

Wet en de Profeten een richt-

snoer zouden moeten zijn om

Lazarus een menswaardig leven

te gunnen. De parabel lijkt te ver-

tellen: met compassie wordt elke

kloof gedicht en daar is het Rijk van God te vinden. Sa-

men met God Lazarus te hulp schieten, in plaats van

een onverschillig ‘Lazer op’. Met barmhartigheid zijn

zowel Lazarus als de naamloze rijke geholpen. Het Rijk

van God begint met inzien dat God alléén niet helpt…

Jacqueline Huizinga

bijschriﬅ

Het gesprek gaat

niet over het

hiernámaals,

maar over het

hiernúmaals