Een vormingstraject voor kandidaat-geassocieerden van de redemptoristen deed me honger krijgen om mij meer te verdiepen in hun spiritualiteit. Wat mij vooral nieuwsgierig maakte, was het leven van de stichter Alfonsus M. de Liguori. Al vlug ontdekte ik dat er meer grote figuren waren die in zijn voetspoor zijn getreden. In mei 2015 werd een studiereis aangekondigd: ‘In het spoor van Clemens M. Hofbauer en zijn tijd’. Die wilde ik niet aan mij voorbij laten gaan. Meermaals las ik het boekje met zijn levensverhaal (*) en werd ik geraakt door wie hij was: in 1751 geboren in een armoedig groot gezin, geen geld om te studeren en om priester te worden. Dan maar gaan werken als bakkersjongen, weinig toekomst en toch… Ondanks alles vond hij zijn roeping, werd priester en trad hij toe tot de congregatie van de redemptoristen.

 

Met deze informatie over wie Clemens was, werd ik nog meer getriggerd om naar Wenen te gaan. Ik werd beloond met mooie en indrukwekkende plaatsen waar zijn aanwezigheid nog voelbaar is. Het begon met het bezoek aan de Stephansdom, het geestelijk centrum van Wenen. Na een ook letterlijke zoektocht in zijn jeugdjaren, die Clemens Hofbauer o.a. als pelgrim naar Rome bracht, keerde hij naar deze stad terug en nam er zijn beroep als bakker weer op. Daar was hij ook acoliet in de kathedraal. Door zijn contact met drie adellijke dames die bereid waren om zijn studies te betalen, kreeg hij in 1783 – 32 jaar oud – de kans om aan de universiteit theologie te studeren.

 

Bij een bezoek aan de Minderbroederskerk, de Ursulinenkerk met aangrenzend klooster en het Rococokerkje van de H. Anna konden we vaststellen dat Clemens Hofbauer met al deze kerken op de één of andere manier verbonden was en er sporen van zijn aanwezigheid heeft achtergelaten. Wat zeker niet kon ontbreken, was een bezoek aan de kerk van Maria am Gestade. Zijn stoffelijke resten hebben daar in een mooi reliekschrijn een eervolle plaats gekregen; een plek om even stil te worden. Aansluitend bezochten we het Clemensmuseum en werden we met een gezellige maaltijd hartelijk ontvangen in de communiteit van de redemptoristen.
Eventjes buiten de stad bezochten we het Romantiker Friedhof, waar nog een gedenksteen herinnert aan het eerste graf van Clemens. Het loonde de moeite om verder te gaan voor een bezoek aan Huize Sarepta, het voormalige redemptoristinnenklooster, nu van de aan de redemptoristen verwante Missionsschwestern; zuster Anneliese Herzig verwelkomde ons hartelijk en vertelde over hun sociaal project aldaar.

 

De topper van de reis was het bezoek aan de geboortestreek en geboortehuis van Clemens in Tasswitz in het huidige Tsjechië. Daar hebben we Piotr ontmoet, een nog jonge redemptorist die in een klein kloostertje woont met aanpalend kerkje, waar op prachtige glasramen het leven van Clemens is afgebeeld. Het boeiende verhaal van Piotr over het leven van Clemens en hoe hij vandaag de dag probeert om de spiritualiteit van hem levend te houden, liet een diepe indruk na. Zoals Clemens laat Piotr zich niet afschrikken om de parochiekerk te restaureren met de schaarse middelen die ze hebben. Een bezinningsmoment in het sfeervolle kerkje, het picknicken in de rustgevende groene tuin, de wandeling langs het pad dat Clemens vaak belopen moet hebben, deden mij de nabijheid van die grote man aanvoelen. Groot moet zijn gedrevenheid en geloof geweest zijn.

 

Vandaag, bijna 200 jaar later, leeft hij verder in ons nieuw pastoraal project de Clemenspoort in Gent. Zijn bewogenheid en wat hem typeerde worden daar vertaald in de vele activiteiten en nieuwe initiatieven die genomen worden. Eén ervan is aandacht voor mooie liturgische vieringen met zang en muziek die mensen raken en hen doen verlangen naar meer. Zo draagt het Effatakoor iedere week een heel belangrijk steentje bij. De leerhuisavonden, boekenclub en andere momenten van geloofsverdieping worden aangeprezen als geestelijk voedsel.
Samen met redemptoristen, geassocieerden en leken is het een uitdaging en een opdracht om wegen te blijven zoeken en na te denken om vanuit een redemptoristische spiritualiteit geloof en evangelie op een nieuwe manier te verkondigen en deze terug bij de mensen te brengen. Ergens las ik: ‘Clemens en zijn medebroeders toonden het vrolijke gezicht van de Kerk.’ Zij roepen ons op: ‘Laten we aan die kerk verder bouwen!’

(*) Het boekje ‘Clemens M.Hofbauer, redemptorist, bruggenbouwerover de Alpen’ is een uitgave van de Provincie St.Clemens van de redemptoristen en o.a. in de Clemenspoort te Gent en in Wittem te
koop voor € 2,95.