Gerardus Magazine 2019-7

2019-7

Kunstrubriek

Frank en vrij

Tijdens een wandeling in een park in de stad Fribourg (Zwitserland) stond ik enkele jaren geleden plotseling voor een immens groot beeld in vrolijke kleuren. Ik dacht eerst dat ik in de buurt van een speeltuin of kinderdagverblijf was, maar dat bleek niet zo. Om de hoek van het park was wel een museum van de kunstenares van het beeld: Niki de Saint Phalle, een veelzijdige kunstenares uit de stroming van het ‘realisme’.

Het beeld van uit polyester, glas en aardewerk, draagt de naam: ‘La Grande Lune’: de grote maan. Als circusartiesten laten een reuzenschildpad en een hond op hun neus en poten een immens grote kreeft balanceren. Vervolgens torst de kreeft een maan die deels een gezicht van een vrouw laat zien. In de vele kleuren en door het gebruik van verschillende materialen, die deels glimmend en mat zijn, straalt het beeld kracht en een zekere speelsheid uit.

De ‘maanvrouw’ – op handen gedragen door de kreeft – kijkt met een zelfbewuste blik de wereld in. Niki de Saint Phalle beeldt hiermee de herwonnen kracht van de vrouw uit. In een interview vertelde ze ooit, dat ze zelf een zeer traumatische jeugd had gehad. Als jong kind kreeg ze toen gelukkig een veilig onderkomen in een klooster. De ervaringen uit haar jeugd verwerkte ze later in het maken van een film over haar jeugd. Haar grote kleurrijke beelden zijn ook een uiting van haar verwerkingsproces.

Het is bijzonder dat beelden van Niki de Saint Phalle vooral kracht, levenslust, speelsheid en vrolijkheid in eenvoudige vormen laten zien die veel mensen aanspreken.
Maar het beeld ‘La Grande Lune’ roept ook iets anders bij mij op. Er ligt voor mij een diepere symboliek in verborgen: een vrouw die zich heeft ontworstelt aan duistere krachten. Niet meer gevangen, maar frank en vrij, zelfs in de nacht. Ze nodigt anderen uit om in haar voetspoor te gaan.  




In zuidelijk Toscane (Italië) heeft de kunstenares een opmerkelijke beeldentuin ingericht. Een kopie van ‘La Grande Lune’ is er een in een serie beelden die samen de weg symboliseren die elk mens te gaan heeft. Soms door het duister, dan weer in het licht; soms beroofd van krachten, dan weer geliefd en op handen gedragen. De beelden zetten ons aan tot denken en manen ook tot zwijgen.

Marianne Debets