Het is bijna kersttijd. Kerstmis nodigt ons uit om stil te staan bij familie en vrienden, maar ook te genieten van de kerstsfeer van lichtjes die de duisternis verdrijven. 
Lichtjes, symbolen van hoop. De kerststal wordt weer van de zolder gehaald. In de kerstboom hang ik een glazen engel op die op een bazuin blaast. Deze kerst­engel kreeg ik lang geleden in een kerstpakket. Een bazuin is een langwerpig muziekinstrument, de voorloper van de trompet. Waar komt dat beeld van ‘engel met de bazuin’ toch vandaan? Wat is de betekenis daarvan? 

 

Het einde van de wereld
Engelen met bazuinen komen veelvuldig voor in het boek Openbaring. Kennelijk zijn bazuinen instrumenten waarmee wordt aangekondigd dat er iets belangrijks staat te gebeuren. Maar niet alleen in het boek Openbaring staan teksten over toekomstverwachtingen, ook in het Oude Testament staan dergelijke teksten: in de boeken Jesaja, Ezechiël, Daniël en Zacharia. 
Ook de rede van Jezus Christus over de toekomst in Mattheüs 24 heeft een apocalyptisch karakter. Apocalyps is een woord met een zware lading. Het gaat dan vooral over vernietiging en het einde van de wereld zoals wij die kennen.
Hoofdstuk 8 van Openbaring handelt over de Grote Verdrukking. Hierin komen zeven engelen voor die om beurten op de bazuin blazen om daarmee het begin van een ramp aan te kondigen. Deze rampen doen denken aan de plagen van Egypte uit het boek Exodus. 

 

Zeven engelen en hun bazuinen
Bazuinen zijn schel van toon. Er klinkt geen zoete mooie melodie, maar geschetter van vernietiging en wanhoop, van dood en verderf. Toch durf ik te stellen dat het boek Openbaring vooral een troostboek is, een boek bedoeld om mensen die lijden onder vervolgingen en onrechtvaardigheid, perspectief te bieden: eens komt er een einde aan het lijden. Daarom is Openbaring juist voor ons mensen van vandaag zo belangrijk, omdat het ook over ons en onze (nabije?) toekomst gaat. 
Wanneer ik de media volg en goed om me heen kijk, zie ik dat de wereld en al wat leeft bedreigd wordt. Stap voor stap herken ik de profetieën van de engelen en hun bazuinen. Dat is verontrustend.
Wat kondigen de engelen aan? De eerste bazuin kondigt hagel en vuur aan waardoor veel van het plantenleven in de wereld vernietigd wordt. De tweede bazuin kondigt een berg aan die in zee valt waardoor veel leven in de zee sterft. De derde bazuin roept onheil af over meren en rivieren. De vierde bazuin voorziet dat de zon en maan verduisterd worden. De vijfde bazuin leidt tot een grote sprinkhanenplaag. De zesde bazuin laat een demonisch leger los waardoor een derde van de mensheid gedood wordt. De zevende bazuin tenslotte roept de zeven engelen met de zeven schalen van Gods toorn op.

Toenemend onheil
Wij zien dergelijke rampen steeds vaker optreden. De Middellandse Zee wordt veel te warm en dat was een belangrijke oorzaak voor de desastreuze overstroming in Libië. Miljoenen hectaren bos worden wereldwijd door spontane branden in de as gelegd. Vele huizen branden af door overslaand vuur. Mensen en dieren verbranden levend of raken gewond. Er zijn talloze overstromingen in Pakistan, aardbevingen in Marokko, Turkije, Afghanistan en veel andere landen. Sprinkhanen vernietigen de oogst in Noord-Afrika, oogsten mislukken door toenemende droogte. Er lijkt geen einde te komen aan de rampspoed.
Is de mens veroorzaker van dit aangekondigde en al bestaande en toenemende onheil? Ik denk van wel. Vragen deze rampen dat wij onze levenswijze veranderen of kunnen we blijven ontkennen dat het daar allemaal iets mee te maken heeft? Er worden heftige discussies over gevoerd die soms leiden tot doodsdreigingen via internet.

 

Onze schat in de hemel
Is er naast al die aangekondigde ellende nog iets goeds te melden? Is er nog sprake van een kerstboodschap, een tijding van hoop? Ja, die is er zeker. Voorafgaand aan de zeven engelen die hun bazuinen en hun onheilsboodschap, laten klinken, is er sprake van een andere engel. 
Openbaring 8,3: “Toen kwam er een andere engel, die met een gouden wierookschaal bij het altaar ging staan. Hij kreeg een grote hoeveelheid wierook om die op het gouden altaar voor de troon te offeren, samen met de gebeden van alle heiligen”.
Deze engel heeft de gebeden verzameld van alle heiligen in alle tijden. Het zijn de gebeden van alle gelovigen in heel de geschiedenis en van alle religies en zelfs van mensen die niet geloven, maar toch bidden. Ook onze gebeden zijn daarbij. De gebeden die wij als kind baden, als adolescent, als volwassene en als oudere. De gebeden van alle dagen en nachten van ons leven, maar ook alle gebeden die wij nog zullen uitspreken, in stilte of hardop. Jezus bundelt alle gebeden en draagt ze op aan God de Vader. Dit doet denken aan Psalm 14,2: “Laat mijn gebed voor u zijn als reukwerk”. 
In elk Onze Vader bidden wij: “Uw Koninkrijk kome!” Dat is niet voor niets. Het is de diepste wens van heel de schepping dat Gods rijk van liefde en vrede gevestigd wordt. Het gebed blijft nooit zonder effect, zelfs niet als wij dat effect niet waarnemen wanneer onze gebeden niet verhoord lijken te worden. Geen gebed gaat verloren en ook alle gebeden die wij op aarde nog zullen uitspreken vervliegen niet in de wind, zelfs de schietgebedjes komen altijd aan op het juiste adres: het oor van God. 
Dat maakt bidden de moeite waard, want dat is uiteindelijk onze schat in de hemel. Er is hoop en toekomst in en door het gebed. Dat geeft ons perspectief ook in en na het bazuingeschal en in het doorleven van alle rampen en tegenslagen die ons wachten. 

 

Het is aan ons
Maar behalve ons bidden is ook onze levenshouding van belang. Leven in vrede, onszelf en elkaar vergeven, bewust omgaan met die prachtige aarde die wij samen in bruikleen hebben, goed zijn voor dieren en heel de planeet. Geloven is een werkwoord. Als gelovigen zijn wij aan het werk in ons gebed en in onze zorg.
Juist nu mogen wij Kerstmis vieren en ons hart richten op de toekomst: Vrede voor alle mensen van goede wil in de ruimste zin van het woord. Het Kind, de hoop, wordt elk jaar opnieuw geboren uit ons geloof. Elk kind is een belofte die wij zelf samen mogen waarmaken. Zalig Kerstfeest!