Gerardus Magazine 2023-8

2023-8

Wittem uit de kunst

De Peerke-passage

Lees artikel als pdf
 

In de afgelopen afleveringen hebben we een rondgang gemaakt langs de bijzondere kunst die te bewonderen is in het pelgrimsoord van Klooster Wittem. We eindigen onze ronde bij de entree! Tegenover de receptie is de bronzen plaquette te zien van Peerke Donders. Om die reden noemen we de opgang naar onze ontmoetingsruimte Scala wel Peerkepassage. 

 

Eerbetoon
Gerard Mathot, redemptorist en begaafd kunstenaar (1911-2000), vervaardigde deze plaquette als een eerbetoon aan de kleine eenvoudige Petrus Donders (1809-1887). Door zijn niet aflaatbare pastorale werk voor de melaatsen in Batavia (in Suriname) werd Peerke, zoals we hem graag noemen, een groot man. 

Jarenlang leefde hij zelf in grote armoede en ontbering. Maar het lot van de mensen aan de onderkant van de samenleving greep hem meer aan. Hij gaf het Evangelie letterlijk handen en voeten door de melaatsen op te beuren en hun wonden te verzorgen. In 1945 erkende paus Pius XII zijn heldhaftige gedrag en op 23 mei 1982 verklaarde paus Johannes Paulus II hem zalig. Het wachten is nu op zijn heiligverklaring.

 

Bronzen portret
Pater J. Dankelman was de grote promotor van zijn zaligverklaring en vroeg pater Mathot in aanloop daarnaartoe om een bronzen portret van ‘de dienstbare’ zoals hij hem noemde. In 1978 voltooide hij het portret; maar waarschijnlijk zijn de bronzen afgietsels pas gemaakt tegen 1982, omdat Peerke al van een aureool is voorzien! 

Een van de afgietsels ging naar de kathedraal in Paramaribo, waar Peerke zou worden herbegraven. Een tweede plaquette werd geplaatst in het bedevaartsoord van Peerke in Tilburg. Verder werden plaquettes gegoten voor de kloosterkerken in Nijmegen en Roosendaal. En ook dus voor Wittem, waar een altaar werd opgericht in de toenmalige Gerarduskapel, in afwachting van de heiligverklaring.

We zien een portret van Peerke in redemptoristengewaad. In zijn linkerhand draagt hij een brevier, in de rechterhand draagt hij zwachtels en verband, herinnerend aan de medische hulp die hij gaf. Op de achtergrond rechts zien we een palmboom die verwijst naar Batavia. Linksonder zien we de kruisen van de begraafplaats ten teken dat Peerke ook de gestorven melaatsen met alle eerbied heeft begraven, tussen wie hij zelf aanvankelijk ook te ruste was gelegd.

Jeroen de Wit