In 2020 bestaat ons blad Gerardus 100 jaar en in aanloop naar dit eeuwfeest portretteren we dit jaar een aantal mede-honderdjarigen. Dit keer is dat het AKKV, het Algemeen Kristelijk Kunstenaars Verbond. Pater Jan Haen, redemptorist en beeldend kunstenaar, is vanaf 1984 lid van dit verbond. Met hem heb ik een gesprek over de honderdjarige en over zijn contacten daarmee.

Hoe ben je lid geworden van het AKKV?
“Dat is een beetje vreemd gegaan. Ik heb vrienden in Engeland en via hen werd ik uitgenodigd om een kunstworkshop te geven aan leden van de Christian Artist Association of Great Britain (de Christelijke Kunstenaarsvereniging van Groot-Brittannië). Dat heb ik gedaan. Van hen hoorde ik dat er ook een vereniging zoals die van hen in Nederland bestond. Dat was het AKKV. Daar heb ik toen contact mee gezocht en ik ben lid geworden. Tot mijn aangename verrassing bleek mijn redemptoristen-confrater pater Gerard Mathot (1911-2000) ook lid te zijn.

Het was in die tijd al een vereniging met een lange geschiedenis. Toen ze in 1920 opgericht werd, kreeg ze de naam Algemene Katholieke Kunstenaars Vereniging. Het doel was om in het verzuilde Nederland de geestelijke en stoffelijke belangen van katholieke kunstenaars te bevorderen. De vereniging was bedoeld voor architecten, beeldend kunstenaars, musici en zelfs schrijvers. In 1963 waren er 860 leden.

Vanaf de jaren 70, toen de verzuiling begon te verdwijnen, werden er ook protestantse kunstenaars toegelaten. En begin jaren 80 werd de betekenis van de K van katholiek vervangen: van katholiek naar kristelijk. Dat je ‘kristelijk’ zo schrijft, is niet zo gebruikelijk, maar anders moest de afkorting AKKV veranderd worden en die was nu eenmaal bij velen bekend. Precies in die tijd van de naamsverandering ben ik lid geworden.”

Wat was de reden dat je lid werd?
“Mijn leven lang heb ik getekend en geschilderd. En dat deed ik jarenlang alleen. Maar in de tachtiger jaren begon mijn werk, in het bijzonder mijn muurschilderwerk, aandacht te trekken.  Daardoor kreeg ik behoefte om met andere kunstenaars ervaringen uit te wisselen. Daarom was ik blij dat ik juist toen hoorde van het AKKV. Ik heb er nooit spijt van gehad dat ik lid ben geworden.”

Wat zijn zoal jullie activiteiten?
“We organiseren vooral tentoonstellingen en gezamenlijke workshops. Onze meest recente activiteit was de tentoonstelling ‘Maria’ in het Comenius Museum in Naarden-Vesting, een half jaar geleden. Het was een goed bezochte tentoonstelling. En de werken die er te zien waren, alle met als thema ‘Maria’, waren heel verrassend en divers.

Iets anders waar ik goede herinneringen aan heb, waren twee driedaagse AKKV-ontmoetingen in Klooster Wittem, in september 2017 en in mei 2018. We kwamen toen met een kleine groep bij elkaar om onze recente kunstactiviteiten uit te wisselen en om samen bijzondere kunst in de omgeving te bekijken. We bezochten onder andere het kerkje van Wahlwiller (vlakbij Wittem), waar de bekende kruisweg van Aad de Haas hangt. En we gingen naar de St.-Catharinakapel in Oud-Lemiers (dicht bij Vaals), die op een heel eigenzinnige en confronterende manier beschilderd is. Tussendoor werkten we allemaal aan een eigen creatie. Heel inspirerend, en ook heel gezellig”.

Waarom is de vereniging nog steeds belangrijk voor je?
“De kunstwereld is een zeer geseculariseerde wereld. Er zijn nog maar weinig kunstenaars die uitdrukkelijk vanuit hun christelijke overtuiging werken. Dan is het fijn om geestverwanten te hebben. Mensen die je bijvoorbeeld meteen begrijpen als je bijbelse of religieuze symbolen in je werk gebruikt.
Het is een kleine groep geworden, die tegenwoordig vrijwel alleen bestaat uit beeldend kunstenaars. Maar wel heel breed; met een scala van technieken en vormen. De ontmoeting en uitwisseling met hen zijn een bron van bevestiging, bemoediging en uitdaging voor mij. Officieel is het AKKV ook bedoeld voor hulp bij deskundigheidsbevordering en belangenbehartiging. Maar dat is voor mij niet zo belangrijk. Maar de vriendschap die ik binnen het AKKV ervaar, is een groot goed. Dat die nu al (bijna) 100 jaar bestaat, is een reden tot dankbaarheid”.