Het afgelopen jaar hebben diverse redemptoristen en lekenmedewerkers uit de Visayas en Mindanao over hun werk geschreven. Het komende jaar richten we onze blik op het noorden (Luzon), op de hoofdstad Manilla. In mei 2019 ben ik samen met mijn Filippijnse vrouw erheen gereisd om onze familie te bezoeken. En we hebben de vriendschapsbanden aangehaald met de redemptoristen en hun medewerkers. Het komende jaar zullen zij vertellen over hun werk.

 

Miljoenenstad en haar icoon
In een van de grote volkswijken staat de kerk van de redemptoristen; in wijde omgeving bekend als de ‘Baclaran Church’. Deze grote, maar sobere kerk die ca. 70 jaar geleden gebouwd werd dankzij vele kleine donaties van de Filipijnse bevolking, biedt plaats aan wel tienduizend mensen. Boven het hoofdaltaar hangt de voor vele mensen bekende icoon van Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstand. 

 

Deze icoon werd in 1906 door de redemptoristen vanuit Duitsland naar het Filipijnse eiland gebracht. Omdat de icoon van Maria zeer geliefd werd bij de bevolking, besloten de redemptoristen op 23 juni 1948 een wekelijkse Novena in te stellen. In de volksmond heet deze dag ‘Baclaran Day’, vanwege de overbelaste wegen in Manilla, die de tienduizenden pelgrims elke week veroorzaken.

 

Bij gelegenheid van het feest van Maria Onbevlekte Ontvangen, op acht december 1958, werd besloten om de kerk het hele jaar 24 uur per dag open te stellen, zodat mensen ook in de stilte van de nacht kunnen bidden. 

 

De redemptoristen die in een klooster naast de Baclaran Church wonen, hebben in trouw aan hun missionaire opdracht, vele jaren geleden besloten dat hun bekende kerk geen gewone parochiekerk is, maar zou uitgroeien tot een groot missionair centrum van waaruit de Mariadevotie wordt verspreid. En daarnaast zijn de redemptoristen en hun medewerkers vooral beschikbaar voor de sociale en medische zorg aan de allerarmsten rondom hun kerk, in verschillende wijken van de miljoenenstad en daarbuiten.

 

Monument van verzet
Het heiligdom in Manilla kreeg wereldwijde bekendheid toen het in 1986 een toevluchtsoord werd voor verschillende leden van de kiescommissie tijdens de controversiële presidentsverkiezingen. Een dertigtal leden die de elektronische telling moesten doorgeven, organiseerden een staking. Hiermee protesteerden zij tegen de vermeende verkiezingsfraude van de aanhangers van president Ferdinand Marcos. Deze dappere daad luidde het begin in van de val van deze dictatoriale president. Men hoopte op een nieuw begin … 

 

De dictator Ferdinand Marcos werd verdreven, maar zijn opvolger Cory Aquino bracht niet die rust, stabiliteit en vooral de gerechtigheid waar de Filipijnse bevolking zo naar uitzag. Zij slaagde er niet om duidelijkheid te geven over het lot van de ontelbare mensen die tijdens het dictatoriale bewind waren opgepakt.

 

Een van deze slachtoffers was de redemptorist pater Rudy Romano. Na zijn arrestatie op 11 juli 1985 – dit jaar dus 35 jaar geleden – is er nooit meer iets van hem vernomen. 

 

De redemptoristen van Baclaran hebben in die tijd het moedige besluit genomen om in hun park een levensgroot standbeeld te plaatsen dat verwijst naar het onrecht van de vele ‘verdwijningen’. Een moeder met haar kind, wanhopig op zoek naar hun verdwenen vader. Rondom dit beeld hangen borden met de namen van 1600 slachtoffers als blijvende aanklacht tegen een regering die te weinig doet om daders aan te pakken.

 

Een van de voorvechters van gerechtigheid is pater Teodie Holgado, redemptorist. Tien jaar geleden was hij enkele maanden in Wittem en heeft toen de strijd van de Filipino’s onder de aandacht gebracht o.a. door op de feestdag van O.L. Vrouw van Altijddurende Bijstand – 27 juni – in Wittem ook een Novena te organiseren. Deze traditie bestaat nu nog steeds!

 

Pater Teodie Holgado leidde mij afgelopen jaar rond in het heiligdom en vertelde over de enorme muurschildering in het kloosterpark, de plek waar ook het beeld van de moeder en haar kind staat. Op deze muurschildering wordt, naast de geschiedenis van de kerk, vooral de geschiedenis van de Filipijnse bevolking uitgebeeld. Het is een geschiedenis van strijd tégen onderdrukking en vóór bevrijding. Deze strijd wordt door de redemptoristen samen met de bevolking opgepakt zowel binnen als buiten de kerk, ook in de afgelegen streken buiten Manilla waar de mensen strijden tegen de gevolgen van de regelmatig terugkerende natuurrampen. In de volgende nummers van het Gerardus Magazine zal hierover meer worden verteld.