Net als veel andere culturele instellingen, gingen ook de musea dicht in verband met de coronamaatregels. De culturele honger liet zich voelen. Maar wat te doen als je nergens naar binnen mag? Wel, ga naar buiten en kijk om je heen en je zult ontdekken hoeveel kunst er in de openbare ruimte staat. Werken waar je misschien altijd aan voorbijgelopen bent. Je zag ze wel, maar besteedde er nooit speciale aandacht aan. Ze maakten gewoon deel uit van de vertrouwde omgeving. Je zult merken hoeveel plezier en voldoening het geeft als je tot nu toe ‘verwaarloosde’ werken eens nauwkeurig bekijkt.

Vlak bij mijn huis staat het hiernaast afgebeelde werk. Ik zag het wel, regelmatig, vanaf een afstand en dacht er verder niet bij na. Het staat midden in een klein parkje met een lage haag eromheen. Dus het lokte ook niet meteen uit om ernaartoe te lopen en het van alle kanten te bekijken. Tot nu dus. Dat het een zittende figuur is, is duidelijk. Maar verder? Wie is de kunstenaar, wanneer is het gemaakt, wat of wie verbeeldt die figuur? Vragen die ik dacht beantwoord te krijgen als ik het van dichtbij zou bekijken. Er bleek een hek in de haag te zitten dat weliswaar op slot zat, maar ik kon er gemakkelijk overheen klimmen. Toen stond ik oog in oog met een jongeman. Een wel heel magere jongeman, gezeten op een robuuste sokkel. Zijn hele houding laat zien dat hij volkomen uitgeput is en zich met moeite overeind houdt. Zijn blik is naar binnen gekeerd. Een doffe berusting spreekt eruit. Best aangrijpend.

Hoe ik echter ook zocht, ik kon op het beeld zelf geen enkel antwoord vinden op mijn vragen.

Dan maar internet op. Daar vond ik dat het beeld in 1950 gemaakt is door een onbekende student van de Jan van Eyckacademie in Maastricht. En dat het een monument is om het verzet in Heer te eren (de naam van de wijk waar het beeld zich bevindt en dat vroeger een zelfstandig dorp was). In de Hierder (= Heerder) Encyclopedie staat meer: het beeld is gemaakt door René Nijssen, ’de beste student in de beeldende kunst’, als opdracht van de jaarlijkse ‘Prijs van Heer’. ‘Het beeld toont een man die is teruggekeerd na een langdurig verblijf in een concentratiekamp. De kunstenaar laat duidelijk zien dat dit zijn sporen op de persoon heeft nagelaten’. De namen van de slachtoffers van het verzet zijn nooit aangebracht op de sokkel. Het ontbreken ervan maakt het beeld nog schrijnender. Hier past een zwijgen.