Gerardus Magazine 2020-7

2020-7

Je bent jong...

Spreken, musiceren, onderwijzen

Terry Akins ken ik uit de tijd dat hij in de Andreasparochie in Heerlen misdienaar was. Intussen is de jonge Terry een volwassen man van 26 jaar, die als zelfstandig ondernemer zijn weg zoekt als muzikant, spreker, ambassadeur voor Exodus, workshopleider, enz. 
In die jaren is veel gebeurd. Als kind was Terry een stille jongen die niet lekker in zijn vel zat. Zijn moeder werd ernstig (en naar het leek levensbedreigend) ziek en zijn vader zat in de gevangenis. Een moeilijke tijd met problemen die je als kind niet gemakkelijk met anderen wilt delen. 

 

Hoe kwam je uit die moeilijke tijd?
“De eerste omslag kwam na de lagere school; de tweede na de middelbare school.  Het eerste was de ontdekking van mijn muzikaal talent; later zette een decaan van de school mij op het spoor van de opleiding mbo-popmuziek. In deze tijd ontstonden ook de eerste contacten met stichting Exodus, een stichting die nazorg biedt, opvang en begeleiding, aan (ex-)gedetineerden en hun familieleden. Voor het eerst durfde ik openlijk te spreken over mijn vader, die in detentie zat, en wat dit betekent voor mij als kind en onze familie. Ik praatte over schaamte en uitvluchten verzinnen, over het verlies van een vaderfiguur op cruciale momenten in je leven, over nagekeken en gepest worden, over vooroordelen”. 

 

Terry ontdekte dat hij door zijn ervaringen iets kon betekenen voor anderen in diezelfde situatie. Hij ontdekte ook dat het belangrijk is om zelf verantwoordelijkheid te nemen voor je eigen leven; je niet te verschuilen achter moeilijkheden in je jeugd, maar deze aan te grijpen om sterker te worden. Opvallend is dat Terry in het hele gesprek niet één keer het woord ‘probleem’ heeft gebruikt, maar telkens sprak over ‘uitdagingen’. 

 

Terry, hoe ging het verder?
“Mijn passie voor muziek en passie om voor mensen ‘aan de rand van de samenleving’ iets te betekenen, heeft uiteindelijk geleid tot mijn eigen onderneming. Het was geen vooropgezet plan dat beide werelden bij elkaar zouden komen. Aanvankelijk leek de muziekpassie het te winnen; in die tijd speelde ik in bandjes, in orkestbakken en werd ik ook steeds professioneler. Vooral de tijd op het conservatorium leerde me dat ik moest kiezen: ga ik als muzikant verder of wijd ik me helemaal aan kinderen en volwassenen die via Exodus op mijn pad komen? 
Sinds vorig jaar weet ik dat beide mogelijk zijn. 

 

‘Ontdekkingsreis naar Kracht’
De eerste opdracht voor mijn onderneming kreeg ik in Curaçao, waar ik werd uitgenodigd als gastspreker en pianist voor de boekpresentatie van ParaLiber (VogelVrij). Maar het begon allemaal met een opdracht van ExpertiseCentrum Kind, dat kinderen van gedetineerden begeleidt om de band tussen kind, (ex-) gedetineerde ouder en het sociale netwerk te herstellen. Zij vroegen mij een stuk te componeren. Dat werd: ‘Ontdekkingsreis naar Kracht’, een stuk over veerkracht, die ontstaat wanneer je zelf weer verantwoordelijkheid voor je eigen leven neemt.  
Later, toen ik mij bewuster werd van de acceptatie van de verschillende vormen van afscheid en het bijbehorende verdriet, componeerde ik ‘Een Nieuw Afscheid’, waarin ik mijn eigen gevoelens van verlies om een vader die er nooit was, kon omzetten in muziek die herkenbaar is voor mensen in velerlei situaties van verlies. Zo ontstond ook het idee om mijn lezingen en workshops voor allerlei professionals en vrijwilligers in het gevangeniswezen te professionaliseren en te combineren met mijn passie voor muziek. En inmiddels speel ik dit stuk bij alle lezingen en trainingen die ik houd en ik merk dat het aanslaat, dat mensen zich erin herkennen. Muziek ondersteunt en vult het verhaal en de lezing aan. Mijn persoonlijke ervaringen als kind en de muziek vormen met de lezing als het ware een drie-eenheid. 

 

Heeft het geloof nu ook nog een betekenis voor je leven?
Jazeker. Mijn leven had zich ook af kunnen keren van het geloof, maar dat is niet gebeurd. Het geloof nu heeft wel een andere betekenis gekregen dan vroeger, toen ik nog misdienaar was. Nu vind ik rust in het gebed; een vorm van meditatie ook. Het Onze Vader kan een mantra zijn, die rust brengt. Ik haal mijn zingeving uit het christelijk geloof. Ook de katholieke waarden en normen die ik van huis uit heb meegekregen, zijn voor mij belangrijk. Dat was mijn basis en ik zie de uitdaging om daarin ook nu mijn zingeving te blijven zoeken. Ik blijf zeggen: ja, ik geloof in God. 


Vergeving
Ons hele strafsysteem is gebaseerd op vergelding, men wil mensen tot inkeer laten komen. Ons strafsysteem kent lange straffen, waarna blijkt dat veel gedetineerden er niet beter (dwz moreel beter) uit komen. Belangrijker is echter om relaties te herstellen, om te ontdekken waar het mis ging en om vicieuze cirkels te doorbreken: zoals relatie met slachtoffers, met nabestaanden, met eigen familie, met kinderen. Vergeving is in deze een groot, maar belangrijk woord. Dit geldt niet alleen voor de relatie van de gedetineerde met zijn familie, kinderen en echtgenotes, maar ook tussen dader en slachtoffer. De ervaring leert dat beiden, gedetineerden én slachtoffers, pas echt verder kunnen als er een vorm van gesprek heeft kunnen plaatsvinden, als men een relatie is aangegaan, elkaars verhaal heeft kunnen horen en er (hoe klein ook) sprake is van acceptatie of zelfs vergeving. Wie dat laatste kan, is een echte held! Waar dit op een of andere manier lukt, is vaak ook sprake van betere terugkeer in de maatschappij en veel minder kans op recidive. 

 

Vergeving is dan ook een vorm van erkenning van verdriet, van verbinding, van begrip, van doorbreken van hokjes-denken en openstaan voor kritische en positieve feedback”.

Kortom: “Slachtoffers en daders, kinderen en familie, betrokkenen en buitenstaanders: ik zoek verbintenissen en wil helpen dat ieder verantwoordelijkheid neemt voor zijn eigen leven”. 

Nan Paffen