In deze reeks van bijzondere en markante Vlaamse en Nederlandse redemptoristen mag Marcel Weemaes zeker niet ontbreken. We hebben al eens over hem verteld (Gerardus 2015/5), maar na zijn dood, ruim een jaar later, op 86-jarige leeftijd, verdient hij een verlaat In Memoriam.
In kerkelijke kring is pater Weemaes vooral bekend als schrijver en componist van vele liederen, gedichten en liturgische teksten die vandaag nog altijd in de liturgie gebruikt worden, met name in Vlaanderen. Ook in Nederland krijgen ze terecht steeds meer aandacht. Op de blaadjes van onze Gerardus-dagkalender treft u ze ook aan: fijnzinnige en troostende woorden om de dag mee te beginnen of te besluiten. 
Marcel Weemaes werd op 1 november 1929 in het Vlaamse Waasland geboren. Hij werd op 15 september 1949 redemptorist en precies vijf jaar later tot priester gewijd. De eerste 20 jaar van zijn arbeidzaam leven was hij leraar, begeleider en directeur van het college van het Eucharistisch Hart, zeg maar toentertijd het kleinseminarie van de redemptoristen in Essen (aan de Vlaamse kant van de grens bij Roosendaal). Vervolgens was hij tot 1983 ziekenhuispastor in het Psychiatrisch Centrum en het ziekenhuis van Duffel (ten zuiden van Antwerpen) en geestelijk begeleider van enkele kloostergemeenschappen. Hij gaf talloze bezinningsdagen voor priesters en religieuzen.
Pater Weemaes heeft met name grote verdiensten gehad voor de liturgie in het Vlaams-Nederlandse taalgebied. Toen na het Tweede Vaticaans Concilie de liturgie in de landstaal begon, was hij actief betrokken bij het tot stand brengen en bevorderen van het Nederlandstalige kerklied. Zeker moet zijn nauwe samenwerking genoemd worden met de priester-componist Ignace de Sutter (1911-1988) met wie hij meer dan twintig jaar werkte aan het complete getijdenboek ‘Gebeden voor elke dag’. Enkele kerkliederen, waarvan hij de tekst én de muziek schreef, worden ook in Wittem vaak gezongen, zoals ’Mens voor de mensen zijn’. (*)
Achter dit ’curriculum vitae’ gaat een zeer fijngevoelige, maar ook taalgevoelige mens schuil. Hij wist in gedichten, gebeden en liederen woorden te geven aan zijn geloof in de God van barmhartigheid en mededogen. Hij doet dat met goed gekozen, heldere en eenvoudige woorden. Ongetwijfeld was hij zo ook een weldaad voor mensen die hij als ziekenhuispastor nabij was. 
Dat was hij ook voor mensen die voor hem zorgden toen hij zelf afhankelijk werd van de hulp van anderen. De laatste levensjaren bracht hij door in een zorgcentrum in zijn geboortestreek. Toen ik hem daar eens bezocht en een opmerking maakte dat hij er zo gezond en gebruind uitzag, zei een verzorgster die toevallig langs kwam: “Zodra de zon schijnt, zetten ze hem buiten”. Hij keek glimlachend op en herhaalde zachtjes: “Zetten ze hem buiten”. Marcel Weemaes was de mens er niet naar om zich kwaad te maken over zulke opmerkingen. De God van het mededogen, waar hij zo gevoelig over sprak in zijn teksten en liederen, had hem zelf tot een mens van mededogen gemaakt.

 

---

(*) Enkele strofen uit dit lied:

 

refr: Mens voor de mensen zijn, herder als God,
trooster voor groot en klein, zo lief als God.

 

God roept zijn mensen, Hij roept ze bij naam
opdat zij toegewijd zijn wegen gaan.

 

Klein met de kleinen zijn, vriend onverwacht,
zichzelf vergetend op andere bedacht.

 

Zieken omarmen, hun tranen verstaan,
met hen de kruisweg ten einde toe gaan. 

 

---

 

Wees niet een vreemde God

 

Wees niet een vreemde God
die buiten het bereik van mensen
U ophoudt in het duister,

 

maar laat U zien, dichtbij,
In mensen die door lief en leed
getekend tot gelijken zijn
en leven van vandaag op morgen.

 

Weest trooster en behoeder
voor wie nergens en van niemand zijn
en deel de tafel met wie doorgewoon
gelukkig bij elkander wonen.

 

Voor mensen tussen hoop en vrees,
voor zieken en beproefden,
wees een God van licht en vrede.

 

Voor ons en voor wie bij ons horen,
Voor vreemden ver van ons vandaan,
wees een vriend, een God,
een land om thuis te komen.