Gerardus Magazine 2022-4

2022-4

Kijken is een kunst

Maaskèntjers

John Willems uit het Limburgse Stein werkt al jaren als keramist en probeert in beelden de ervaringen van mensen uit zijn geboortestreek vorm te geven. 
In het begin van de coronapandemie is hij met een nieuw project begonnen in de serie ‘Mens en Maas’. 
Zelf geboren aan de Maaskant, wordt hij al jaren gefascineerd door de eeuwenoude geschiedenis van de bevolking. Zo maakte John jaren geleden mensachtige beelden en voorwerpen die symbool stonden voor levendige ontmoetingen tussen de Maaskèntjers, zoals de bewoners aan beide kanten van de rivier genoemd worden. De afgelopen twee jaar maakte hij levensgrote mensenbeelden die opgesloten lijken in zichzelf. Enkelen heffen vanuit een gevoel van wanhoop de armen ten hemel.
Tijdens de coronapandemie vormde de Maas als grensrivier een niet te overbruggen scheiding tussen families aan beide zijden van de Maas, die men voorheen nog nooit zo had ervaren. Nu de bedreiging van het virus is afgenomen, worden banden wel aangehaald, maar verbondenheid lijkt niet meer zo vanzelfsprekend, vertelt John wanneer ik met hem hierover spreek. 
De beelden – die tijdelijk in het weiland kort bij de oever aan de Maas stonden – hebben een karakteristieke vorm. Ze zijn opgebouwd uit talloze vlakjes en laagjes waardoor er een stevigheid ontstaat. Hier ervaar ik dat John de gelaagdheid in het karakter van de mens aan de Maaskant wil uitdrukken. Ledematen zijn niet uitdrukkelijk vormgegeven. Zo wil hij een bepaalde kwetsbaarheid van de mens laten zien, die geworteld is in afhankelijkheid van natuurkrachten. 
De Maas heeft door de jaren en eeuwen heen laten voelen dat ze zowel een zegenrijk, maar ook een verwoestend karakter kan hebben. Dat is tegelijk ook de strijd in de boeiende verhouding tussen mens en de natuur. Vooral de natuur- die in de vorm van een rivier- redelijk vastligt. 
Door de mooie glazuurlaag schitteren de mensbeelden hier in de zon, verlangend om de ruimte van het leven weer ten volle te leven, ofschoon het coronavirus in de stekelballen op de grond nog sluimerend aanwezig blijft. Maar ondanks dit alles staan de mensbeelden fier overeind en verwijzen ze voor mij ook naar de authentieke levenswijze van de kunstenaar: een eenvoudige mens die goed geworteld is in zijn geboortegrond. 


Zie voor andere karakteristieke beelden van John Willems: www.johnwillems.nl

Marianne Debets