“Het is niet de bestemming waar het om gaat, maar veel meer om de weg er naar toe”. Een uitspraak die je in allerlei variaties kunt tegenkomen in reisverslagen en in geschriften over pelgrimage. Vanuit die gedachte is enkele jaren geleden de Walk of Wisdom opgezet, een eigentijdse pelgrimsroute rondom Nijmegen.  Vanuit de gedachte dat het er bij een pelgrimstocht niet gaat om ergens aan te komen; nee, het gaat om het op weg zijn, om het maken van een reis naar binnen.  Begin- en eindpunt zijn daarom gelijk; je loopt een ronde.

 

Niet-religieuze insteek
Met deze pelgrimstocht wil men omstandigheden creëren waarin het besef van verbondenheid met de natuur versterkt wordt en wijsheid tot bloei kan komen.  “Ieder mens is een zaailing van Moeder Aarde”, zo zeggen de ontwerpers van het symbool van de Walk of Wisdom. Het symbool waarmee de route wordt gemarkeerd. 

De tocht leidt langs plaatsen die vanuit historisch of cultureel oogpunt interessant zijn, en ook langs meerdere religieuze plekken, ook al staat de route volgens de initiatiefnemers in principe los van religie. Zo is er halverwege een nog tamelijk nieuw Mariakapelletje met prachtige glas-in-loodramen. En een eindje verder leidt de tocht langs de Kapelberg in Bergharen, een Maria-oord met heel oude wortels. Hier was al in de 14e eeuw sprake van Mariadevotie. 
Maar heeft het zoeken naar wijsheid niet al op zichzelf een religieus aspect? Want je zoekt naar wat groter is dan jezelf. In ieder geval is het heel bijbels. Op diverse plaatsen in de Bijbel wordt gesproken over wijsheid; er is zelfs een deel dat ‘de Wijsheidsliteratuur’ wordt genoemd. Daarbij hoort bijvoorbeeld het boek Spreuken met in het vierde hoofdstuk de uitspraak: “Het begin van wijsheid is dat je wijsheid zoekt”. En in het boek Wijsheid van Jezus Sirach (hoofdstuk 14): “Gelukkig is de mens die zich verdiept in wijsheid en de wegen van de wijsheid overdenkt” en weer op een andere plaats: “Wie wijsheid bemint, bemint het leven”. 
Natuurlijk staan er ook uitspraken in die wij als mensen van deze tijd zo niet meer kunnen beamen, maar ten diepste gaat het in deze bijbelboeken om een levenshouding die het ego overstijgt, om een houding van mildheid, van eerbied en respect voor de schepping, om wijsheid in Gods licht. 

 

Proef op de som
Op weg naar wijsheid, wie wil dat nu niet? Dus trok ik er begin maart op uit: van start met de Walk of Wisdom, een route van 136 kilometer in een wijde boog rondom Nijmegen. Een gevarieerde tocht over heuvels en door dalen, over de hei of door de uiterwaarden van Maas of Waal. Het avontuur van een aantal dagen alleen op pad gaan lokte me, ook al of juist misschien omdat het een zeer bescheiden avontuur zou zijn. 

Na een eenvoudige startceremonie ’s morgens vroeg in de Stevenskerk, ging ik op weg. Op een prachtige ochtend. Het was nog koud, een paar graden onder nul, maar de zon scheen al volop. Daar liep ik. Te midden van berijpte velden en met uitzicht op de Waal. Het was heerlijk stil; een stilte die niet werd onderbroken, maar versterkt door het gekwetter van vogels. 

Die eerste dag, maar ook de dagen erna heb ik genoten van de natuur, én van de zon die maar volop bleef schijnen. Ik genoot van de steeds verschillende uitzichten, van fluitende vogels en kloppende spechten, van het eerste frisse lentegroen en een enkele keer een wegspringend konijntje. Ik genoot volop. 

Onderweg waren er enkele bijzondere ontmoetingen. Die fietser op de dijk die een oude kennis bleek te zijn die vorig jaar enkele maanden onderweg was geweest naar Santiago de Compostella. Dat was nog eens een andere tocht dan de mijne! De jongeman die zich spontaan aanbood als veerman, toen ik met een veerpontje met handbediening het water moest oversteken. Of de man van het café van wie ik een kopje koffie kreeg terwijl hij eigenlijk gesloten was. Ik ontmoette veel vriendelijkheid. 

Natuurlijk was er hier en daar ook een hindernis op mijn pad, maar dat mocht geen naam hebben. Een kudde runderen die de weg versperden, of dat pad dat onvindbaar was geworden door een omgevallen boom. Alsof er in het leven geen grotere hindernissen zouden zijn! 

 

Het universum en ik
Al met al was het een mooie verstillende ervaring. Kort na de tocht kwam ik een uitspraak van een bergbeklimmer tegen die me raakte: ‘De berg is en ik ben, dat is alles’. Zo ongeveer heb ik mijn wandeling ervaren: ‘De natuur is en ik ben, dat is alles’. En in een pelgrimsboekje las ik: “Wandelen is het terugvinden van het levensritme van het universum”. Dat kon ik helemaal beamen.

En of ik wijsheid gevonden heb? Wie zal het zeggen? Er was het diepe besef een gezegend mens te zijn. Een besef van dankbaarheid dat ik – bij de vele trieste gebeurtenissen in de wereld - in alle vrijheid deze mooie pelgrimsroute kon lopen. Laten we het maar houden op wat het bijbelboek Spreuken zegt, dat het zoeken van wijsheid het begin ervan is. 

 

Meer weten? www.walkofwisdom.org