Gerardus Magazine 2023-6

2023-6

Lees dit eens

Het christendom in een midlifecrisis

Lees artikel als pdf
 

De namiddag van het christendom

Op weg naar een nieuw tijdperk 
Tomáš Halík - Prijs: € 27,99    hier bestellen

We kennen allemaal wel het verschijnsel van de middagdip. ’s Ochtends blaken we van energie, rukken we bomen uit en verzetten we bergen. We gaan recht op ons doel af en bereiken onze doelen. Rond het middaguur zakken we echter in. Een dutje doet dan wonderen. We doen daarna een pas op de plaats en gaan in een rustig tempo verder. We werken tijdens de namiddag de losse eindjes af en ronden de dag af. 

Ook onze levensloop kent dat ritme. In onze jonge jaren ontdekken we onszelf en de wereld en verleggen we grenzen. De zogenaamde midlifecrisis gooit echter roet in het eten en bittere kruiden in de zoete pap. We gaan aan onszelf en aan onze waarheden twijfelen. We voelen ons teleurgesteld en gedesillusioneerd. We moeten ook onder ogen zien dat we op dwaalsporen hebben gezeten, op verkeerde paarden hebben gewed en zelfs ronduit hebben gefaald. Als het goed is, schudden we dan de kaarten van het leven opnieuw. Als we daarin slagen, gaan we de derde levensfase, de ‘namiddag’ van het leven, in met een gelouterd gemoed, rijp, wijs en bezonnen.

De Tsjechische priester en theoloog Tomáš Halík past dit schema toe op de geschiedenis van kerk en christendom. Volgens hem waren de woelige crisistijden die achter ons liggen één grote middagdip. Deze volgde op de eeuwenlange ‘ochtend’ of ‘jeugd’, waarin het christendom was gegroeid en had gebloeid, zeker van zijn zaak en van zichzelf – misschien te zeker? De crisis van de secularisering is dan een soort louterende midlifecrisis, waarin geloof en kerk zijn uitgedaagd zich te herbezinnen. 

Als we dat serieus doen, zo hoopt Halík, is er voor het christendom een grote ‘namiddag’ weggelegd. Voorwaarde is, dat we minder zeker van ons zelf worden en meer ons vertrouwen zetten op God, op het Geheim diep in ons en in de werkelijkheid. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Het vraagt een grote bereidheid tot zelfkritiek en omvorming. Halík wijst daarbij in alle bescheidenheid de weg, zonder dat hij een probaat recept wil bieden. De weg zullen we zelf al gaande moeten zoeken en vinden. 


Lang zullen we leven!

Limburgse tradities en gebruiken van wieg tot graf 
Annie Schreuders-Derks - Prijs: € 34,90    hier bestellen

Dit boek is een boeiende beschrijving van de tradities en gewoontes in het Limburg van pakweg 100 jaar geleden. Maar het kan evenzogoed ook over andere Nederlandse streken gaan. Allerlei gezegdes en liedjes, spreuken en symbolen komen langs, maar ook de kleding die mensen droegen, hun dagelijks eten, hun geloof én hun bijgeloof. Vele oude foto’s en kleurige plaatjes verlevendigen het geheel. De schrijfster heeft voor haar boek verhalen beluisterd van allerlei verschillende mensen, ze heeft oude boeken doorgespit en objecten verzameld.


De geschiedenis van de slavernij

Dick Harrison, Ger Meesters (vert.) Prijs: € 29,99   hier bestellen

De Zweedse hoogleraar geschiedenis Dick Harrison geeft een indrukwekkend overzicht van de slavernij, van de vroegst bekende ‘beschavingen’ tot hedendaagse dwangarbeid. Hij behandelt de oudheid, de middeleeuwen, de trans-Atlantische slavenhandel en de laatste twee eeuwen. In dit diepgravende werk wisselt Harrison de grote lijnen af met fragmenten uit dagboeken en brieven, waardoor hij het menselijke aspect benadrukt. Speciaal voor de Nederlandstalige editie voegde hij hoofdstukken toe over Congo, Indonesië en Suriname. Het is een indrukwekkend dikke pil geworden die niet in één adem zal worden uitgelezen, maar die gezien de actualiteit een belangrijk naslagwerk kan zijn.

Eric Corsius